Biz bu filmi kaç kez daha izleyeceğiz? 

Almanya'da artık “Hitler solcuydu”, “Hitler komünistti” diyen bir parti eş başkanımız da var! Kendisi, Hitler’i bile sağdan sollamanın ve halk desteğiyle ikinci büyük parti olmanın keyfini sürüyor. Kâbusun 2025 güncellemesi burada. 

Bu yıl festival hazırlıklarımız, Almanya’nın federal parlamento seçimleriyle çatıştı. Ee ne oldu dersiniz? Tahmin ettiğiniz gibi hedef tahtasına yine göçmenler konuldu! Bu filmi kaç kere daha izleyeceğiz?  

90’ların başında “Gemi dolu” çığırtkanlığıyla birlikte, Naziler Solingen’de, Mölln’de ve diğer birçok Alman şehrinde Türklerin evlerini yakmıştı. İşte o dönemleri anlatan Mölln Mektupları filmini Berlinale’den hemen sonra festivalimizde göstereceğiz. Programda İsviçre’den davet ettiğimiz, Avrupa‘nın en refah ülkesinde yabancı işçilerin tarihçesini konu alan İşçi Sınıfının Yabancılara Mucizevi Dönüşümü filmi de var. 70 yıllık çabaların ardından kazanılan haklar, birkaç yıl içinde ‘sihirli bir şekilde’ eriyip yok mu olacak? Göçmenler sormadan edemiyor: Çanlar yine bizim için mi çalıyor!  

Birden 1985 yılındanGanz Unten (En Alttakiler) kitabı ve filmi hafızamızda canlanıyor. Hatırlayanlar olacaktır, yabancı işçilerin 80’li yıllar ve öncesinde yaşadığı insanlık dışı koşulları ortaya koyan bu kitap ve film, liberal Almanya’nın uykusunu kaçırmıştı. Peki bu film hiç bitmeyecek mi? Yoksa tekrar çekime mi girdik? 

Bir mart akşamı, festivalin açılışına katılan Edgar Reitz ve Klaus Eder’i Münih trenine uğurlarken, Reitz hâlâ Ara Güler’li o unutulmaz gecenin etkisindeydi. Şemsiyesini kapatıp beni bir kenara çekti ve şöyle dedi: “Adil, tek kurtuluşumuz aydınlanmada. Bu akşamki seyircilere her yerde ihtiyacımız var. Ama çok çalışmalıyız, eğitim ve aydınlanmadan başka çıkış yolu yok.” 

Bu yıl da birçok sanatçı dostumuz festivale katılacak. Hepsi, aydınlanma yolunda çalışmanın önemini hatırlatmak için burada olacak. Açılışa Osman Okkan, Nur Sürer, Can Dündar, Ercan Kesal, Xavier Koller ve Günter Wallraff geliyorlar. Evet, demokratların her zamankinden daha fazla dayanışmaya ihtiyacı olduğu kesin. Hadi, örnek olun, komşularınızı da alın ve demokratik düşünceyi önceleyen kültürel etkinliklere katılın. Gelecek kuşaklar size minnettar kalacak. Sahi aydınlanma denilen, önce yeni şeyler merak etmek değil mi? Merak etmeyin, festival yeni şeyler sunmaya devam ediyor! 

 

Adil Kaya 

Festival Başkanı